Mediator aardbevingsschade Groningen

23 oktober 2023

Onlangs ben ik aangewezen als mediator voor de Subsidieregeling Mijnbouwschade in Groningen. Geboren en getogen in Loppersum, hartje aardbevingsgebied, ben ik blij dat ik als mediator een bijdrage aan deze regeling kan leveren. Mooie bijvangst is dat ik de Groningse cultuur als mijn broekzak ken en Gronings spreek en versta. Lees hieronder meer over mijn Groningse achtergrond en de Subsidieregeling.

Loppersum

Als “Lopster” volg ik al jaren op enige afstand de perikelen rondom de aardbevingsschade en hoor daar ook over via ouders en bekenden in Groningen. Wat het betekent, hoe het onder de huid van mensen gaat zitten, hoe het kift geeft over wie wel en niet een vergoeding krijgt en ga maar door.

Ik groeide op de prachtige boerderij op die je op de foto ziet. Zij staat in Loppersum en is genaamd “de Volle Hand”. Dat is een bijnaam want de officiële naam was Godekensheerd. De boerderij is niet alleen een gebouw maar heeft ook een historie en niet voor niets een bijnaam.  

In vroegere tijden kwamen bedelaars uit Loppersum naar het Noorden en kwamen aan bij een boerderij voor voedsel en drinken. Op de eerste boerderij viel niks te halen. Zij kreeg de bijnaam ‘t Sprikkenest. Vervolgens kwamen ze bij een boerderij waar alles op was, de Lege Schootel. Uiteindelijk werden de handen gevuld bij de Volle Hand. Zoals het in de geschiedboeken in het Gronings is beschreven:

“Van dij tied òf hebben dij vaaier ploatsen heur noam droagen, dij ze ja nou ook nòg hebben: ’t Spriknust, Leegschuddel, Vreet op, Volhaand.”

De boerderijen staan er nog, maar ook daar hebben de aardbevingen hun sporen achter gelaten. Zouden de gebouwen verdwijnen dan verdwijnt ook die mooie geschiedenis. En dat geldt voor heel veel gebouwen in het aardbevingsgebied. Het is alleen daarom al zaak dat de schade wordt hersteld. De overheid lijkt dat nu ook in te zien met de Subsidieregeling voor Mijnbouwschade.    

De Subsidieregeling

Sinds 1 juli 2023 kunnen eigenaren van woningen en bedrijfspanden in het aardbevingsgebied in Groningen in aanmerking komen voor gratis rechtsbijstand en mediation. Wanneer zij als gevolg van gaswinning of -opslag schade hebben geleden aan hun gebouw of wanneer ze versterking nodig hebben. De mediation kan plaatsvinden tussen de eigenaar en het Instituut Mijnbouwschade of het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. De bemiddeling wordt begeleid door een ervaren en gekwalificeerd mediator, die is aangewezen door de Raad voor Rechtsbijstand. De mediators zijn per definitie onafhankelijk en hebben geen relatie met de eigenaren, het Instituut of het Ministerie. Aan de mediation zijn voor de eigenaar geen kosten verbonden.

Achterliggend idee

De overheid is tot het inzicht gekomen dat bewoners in het aardbevingsgebied onevenredig veel last hebben van de gevolgen van de aardgaswinning. Zowel financieel als mentaal. Er moeten ingewikkelde, dure en tijdrovende trajecten worden doorlopen met het Instituut of het Ministerie. Bij geschillen blijkt er vaak geen evenwicht te zijn in de rechtspositie van de eigenaren tegenover het Instituut of het Ministerie. De overheid zegt daarover: “Dit kwam bijvoorbeeld doordat deze instanties tijdens deze procedures vaak werden bijgestaan door (meerdere) advocaten, waarbij deze niet altijd genoeg oog hadden voor de belangen van de bewoners”.

Dat leidt tot ongelijkheid, onbegrip en woede weten we inmiddels. Nu hebben de Groningers toch al de neiging om “zij uit het Westen” te wantrouwen, dus dat helpt ook niet. Het natuurlijke wantrouwen wordt eerder bevestigd. Ook het Groningse gevoel voor rechtvaardigheid en trots zal gekrenkt zijn.

Dat moet nu anders en daar wil ik graag een bijdrage aan leveren. De procedures moeten sneller, simpeler en minder juridisch. Eén van de mogelijkheden om dat te bereiken is mediation.

Hoe werkt het?

Eigenaren en het Instituut of Ministerie kunnen samen afspreken om mediation in te zetten. Zij kunnen daarvoor bij de Raad voor Rechtsbijstand een aanvraag indienen:Gesubsidieerde mediation aardbevingsschade

Via bemiddeling onder begeleiding van een mediator kan een regeling worden getroffen zodat er niet geprocedeerd hoeft te worden. Tijdens de mediation wordt rekening gehouden met de belangen van alle partijen die aan tafel zitten.

Centraal zal staan de schade – zowel materieel als immaterieel – die is geleden en waarvan redelijkerwijze kan worden aangenomen dat die door de beweging van de bodem door aardgaswinning in het Groninigenveld is ontstaan of door gasopslag bij Norg of Grijpskerk.

De regeling is uitgebreid beschreven in de Staatscourant en kun je hieronder lezen.

Vragen?

Heb je vragen over mediation, mijn rol als mediatior of de Subsidieregeling? Bel of mail me.

Moi!