Zakelijke mediation goed alternatief voor 'te dure rechter'

18 oktober 2019

MKB-Nederland eist maatregelen van minister Dekker van Rechtsbescherming, omdat toegang tot het recht voor kleinere bedrijven moeilijk, kostbaar en tijdrovend is. Dat laatste blijkt uit een onderzoek van het WODC (FD, 17 oktober 2019). MKB-Nederland zet daarbij in op verlaging van de griffierechten, verbetering en digitalisering van incassoprocedures en een speciale MKB-rechter. Daarbij gaat het voorbij aan de mogelijkheden en voordelen die zakelijke mediation biedt.

Zakelijke mediation steeds vaker ingezet

MKB-Nederland stelt dat toegang tot het recht een fundamenteel recht is, dat niet mag worden belemmerd door te hoge kosten. Op zich is dat juist, maar het lijkt te suggereren dat procederen de enige manier is om een zakelijk conflict opgelost te krijgen. Steeds meer conflicten binnen en tussen bedrijven worden inmiddels op andere manieren opgelost. Zo speelt zakelijke mediation een steeds prominentere rol in Nederland.

Zakelijke mediation biedt eenvoudige, goedkope en snelle conflictoplossing

De bezwaren die kleine en middelgrote ondernemers ervaren bij de gang naar de rechter zijn: een moeilijke, kostbare en tijdrovende procedure. Zakelijke mediation komt aan die bezwaren tegemoet.

Het is in de eerste plaats een eenvoudig en gestructureerd onderhandelingsproces, onder begeleiding van een neutrale deskundige, de zakelijk mediator. Indien de mediator geregistreerd staat bij de Mediatorsfederatie Nederland is het mediationproces bovendien met waarborgen omkleedt, zoals een verplichte mediationovereenkomst met daarin de “spelregels”, permanente educatie en kwaliteitstoetsing van de mediator, gedragsregels voor de mediator en een klachten- en tuchtrechtprocedure.

Ten tweede is zakelijke mediation een relatief goedkope manier van conflictoplossing, zeker als je het vergelijkt met procederen. Dit heeft enerzijds te maken met de hoogte van de kosten die de partijen betalen voor mediation. De kosten worden van te voren afgesproken op basis van een uurtarief of een vast bedrag en worden verdeeld over alle partijen (tenzij anders afgesproken). Er is geen griffierecht verschuldigd. Anderzijds worden – door de snelle doorlooptijd van mediation – vele kosten bespaard door de tijd die niet meer aan het conflict hoeft te worden besteed door management en personeel.

Tot slot is zakelijke mediation een snelle en effectieve vorm van conflictoplossing. Zakelijke mediation is direct inzetbaar en duurt maximaal één dag tot een paar weken. Uit onderzoek van de Vereniging Zakelijke Mediation (ZAM) en de Stichting ADR Centrum voor het Bedrijfsleven (ACB), in samenwerking met het Montaigne Centrum voor Rechtsstaat en Rechtspleging van de Universiteit Utrecht, blijkt bovendien dat ongeveer 75% van de zakelijke mediations volgens advocaten en  bedrijven slaagt.

Andere voordelen van zakelijke mediation

Andere voordelen zijn dat de oplossing niet van bovenop wordt opgelegd, maar dat partijen zelf onderhandelen over oplossingen en daarmee de regie behouden. Ook over de kosten. Ze kunnen zich laten adviseren door een advocaat of adviseur, maar dat is niet noodzakelijk. Zakelijke mediators hebben veelal een gespecialiseerde juridische achtergrond. Bij zakelijke mediation gaat het echter niet om een juridisch oordeel, maar om het oplossen van het achterliggende conflict. De zakelijk mediator is er in getraind om de belangen en wensen van alle partijen boven tafel te krijgen en te zorgen dat er een bedrijfsmatige en toekomstbestendige oplossing komt. De enige voorwaarden voor een geslaagde mediation zijn dat de partijen het conflict samen willen oplossen en ook tot compromissen bereid zijn.

MKB-Nederland zou zakelijke mediation kunnen ondersteunen

Het geschatte aantal conflicten waarmee het bedrijfsleven het afgelopen jaar te maken heeft gehad ligt op ruim 530.000, aldus het WODC. Daarbij voeren conflicten over verkoop en inkoop de boventoon, gevolgd door arbeidsgeschillen. MKB-Nederland zou middelgrote en kleine bedrijven kunnen helpen door niet alleen in te zetten op veranderingen bij de rechtspraak, maar ook zakelijke mediation te ondersteunen. Bijvoorbeeld door daarover kennis te delen en een lijst op te stellen met gekwalificeerde mediators waaruit de conflicterende partijen een mediator kunnen kiezen. Zoals dat ook bij de rechtbanken in Nederland het geval is.